جنبش مدنی گولن
تحلیلی جامعه شناختی از جنبش منبعث از اسلام میانه رو
حمله تروریستی 11 سپتامبر 2001 به برج های دوقلوی تجارت جهانی آمریکا که از سوی بن لادن، نخستین رهبر گروه غیردولتی القاعده اتفاق افتاد، موجی از علاقه به شناخت اسلام را در آمریکا شکل داد که باعث افزایش تعداد کتاب ها، برنامه های تلویزیونی با هدف تبیین اعتقادات و اعمال اسلامی و رشد دروس دانشگاهی درباره اسلام و ادیان جهانی بود.
هلن رز ایباو، نویسنده کتاب «جنبش مدنی گولن» درحالی که نقطة عطف توجه غرب به مساله اسلام را در حادثه 11 سپتامبر مشاهده می کند، درخصوص چرایی و چگونگی شکل گیری جنبش مدنی گولن به این سوال ها پاسخ می دهد که جنبش متفکر و واعظ مدنی ترک که از نوع جنبش های مدنی است، سودای تصاحب قدرت نداشته، بلکه به دنبال تاسیس جامعه ای دینی و نوگراست، چه ساز وکارهای سازمانی دارد که باعث ایجاد تعهد و اشتیاق در هواداران جنبش و گسترش آن در سطح جهان شده است؟ تمهیدات ملی موسسات وابسته به جنبش چگونه است؟ و حامیان جنبش از چه طرقی با پروژه های ملهم از گولن ارتباط مالی دارند؟
نویسنده براساس داده های گردآوری شده از طریق مصاحبه با تجار، متخصصان، کارگران ساده در شهرها، شهرستان ها و روستاهای ترکیه، مدیران مدارس و مدیران ارشد موسسات ملهم از گولن شامل بانک آسیا، شبکه تلویزیونی سامان یولو، روزنامه زمان، بنیاد روزنامه نگاران و نویسندگان، دانشگاه فاتح، بیمارستان های سما و بهار، پنج مدرسة ملهم از گولن، انجمن خیریه و امداد کیمسه یوک مو و مشاهده مستقیم نهادهای ملهم از گولن در ترکیه و آمریکا، با تمرکز بر سازوکار اجرایی آن ها به توصیف ابعاد و مختصات جنبش پرداخته است. در کل این کتاب، تحلیلی جامعه شناختی از ساختار جنبش با تاکید بر ساز و کارهای تعهد اعضا و پروژه های خدماتی حاصل از آن است. با توجه به اینکه این کتاب به اختصار اهداف، برنامه ها و روش های کاری جنبش را معرفی کرده، می تواند برای دانشجویان و علاقه مندان جنبش های اسلامی معاصر به ویژه طرفداران فعالیت در حوزه های مدنی مفید باشد.
نکته جالب این است که ترجمه کتاب حاضر مصادف شده با آخرین کودتای ترکیه که اردوغان و گولن به عنوان دو رفیق سابق و دشمن فعلی، به خوبی توانسته اند از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برای رسیدن به اهداف سیاسی خود استفاده کنند.
اثر: هلن رز ایباو
ترجمه: شجاع احمدوند و علی اصغر حیدری
انتشارات: علم و دانش