مصطفی لطفی

در شهرهایی مانند بیرجند، نیروی کار بسیار زیاد و امکانات برای فعالیت نیروی کار کمابیش مناسب است. هزینه ها بسیار پایین است که برای کسب وکارهای نوپا کاملا مقرون به صرفه است. مدت زمان بیشتری را می توانند در شهرستان ها فعالیت کنند تا کارشان به جایی برسد که از لحاظ مالی بتواند جوابگو باشد. در شهرهایی مثل بیرجند که هر سال 20-30 هزار دانشجو پذیرش و فارغ التحصیل می شوند، یک نیروی فعال پرانرژی وجود دارد که فقط کافی است به آن جهت داده شود. این همکاری اگر به صورت برد-برد باشد، هم برای کسب وکار هایی که دنبال نیروی کاری می گردند و هم برای گروه هایی هایی که می خواهند یک آینده شغلی برای خودشان بسازند، مفید خواهد بود. اکنون در بیرجند پس از چند سال فعالیت، علاوه بر پازلی، چند کسب وکار جذاب مانند learnfiles، Vivadevelopersوuspace  ایجاد شده اند. اوایل کار در بیرجند کار کردن سخت بود؛ چون بحث ها هنوز تازه بود و شرکت های آی تی زیادی نبودند. ولی الان چون جامعه شکل گرفته، فضا بسیار مناسب شده است.

با این حال به علت شیوه کارمان نیاز داریم که برای همکاری های بیشتر با دوستان به تهران بیاییم و به تازگی این کار را بیشتر به صورت رفت و آمدی انجام می دهیم. برای مثال، آشنایی ما با موسسه رعد هنگام فعالیت مان در تهران بود و شاید اگر از ابتدا بیرجند بودیم، شانس کمتری داشتیم که چنین موقعیتی به دست بیاوریم. این همکاری ها و دوستی ها را مدیون همان دوره هستیم. درواقع، حضور در تهران باعث می شود فرصت های زیادی پیش بیاید و نمی توان از این مساله چشم پوشی کرد. آمدن به بیرجند و خارج شدن از تهران باعث می شود حضورمان در آن فضا کمرنگ تر شود و همکاری های خاص در مدت طولانی تر و با تاخیر بیشتر انجام شود. با این حال برای پی گیری و ادامه دادن همکاری ها، مخصوصا در دنیای IT، لازم نیست که حتما در تهران فعالیت کرد. تهران که بودیم، روز کمتر از 24 ساعت به نظر می رسید. در تهران ترافیک، سربارها و اصطکاک های اضافه ای که وجود داشت، انرژی و وقت زیادی از ما می گرفت. الان که بیرجند هستیم، تمرکز بیشتری روی کار داریم و سرعت مان نیز بیشتر است. 

درنهایت هنوز اکوسیستم کارآفرینی خارج از تهران در شهرهایی مثل بیرجند آنقدر قوی نشده است. کسب وکارهای نو نیاز دارند برای شروع حداقل چند ماهی در تهران فعالیت کنند و شبکه خودشان را بسازند. یکی از مهم ترین مزایای تهران این است که در آن جا می توانند از دیدگاه، تجربه و راهنمایی بسیاری از افراد باتجربه و بزرگ استفاده کنند؛ همچنین می توانند دوستان خوبی پیدا کنند و همکاری های مشترکی با هم داشته باشند. 

در بیرجند چند کسب وکار نوپای آی تی به صورت مشهود تبدیل به انگیزه و انرژی برای تیم های دیگر شده اند. ما تقریبا هر دو هفته یکبار در دانشگاه بیرجند همایش داریم و مطالب مختلفی را که یاد گرفته ایم، از کار تیمی تا MVP (کمینه محصول قابل ارایه)، جهت راه اندازی کسب وکار به دیگران انتقال می دهیم. گروه ها در شهرستان ها بسیار مشتاق تر و پی گیرترند. اگر این روال تا چند سال دیگر ادامه پیدا کند، شهرهایی مثل بیرجند، زاهدان، بوشهر، اصفهان و تبریز که جامعه بسیار خوبی ایجاد کرده اند و جای پیشرفت زیادی دارند، می توانند خودشان را به فضای تهران نزدیک کنند. شاید هم روزی برسد که دیگر نیاز نباشد حتما تیم ها از شهر خودشان خارج شوند. گاهی همین بیرون آمدن، عوارضی دارد که به جای عملکرد قوی تر، باعث می شود تیم ها به خاطر اصطکاک های اضافه نتوانند ادامه دهند.