ایرنا – سامانه ای در بسیاری از کشورهای دنیا برای مطالبه و طومارنویسی رسمی وجود دارد که به آن ePetition اطلاق می شود و هدف آن پاسخ گویی دولت و نهادهای حاکمیتی در برابر مطالبات عمومی و درخواست های الکترونیکی است. یک سامانه مشابه به نام سمع مدتی قبل در ایران کلید خورد.

سامانه مطالبات عمومی (سمع) با تاکید بر سه محور کلیدی «مشارکت جامعه»، «شفافیت عمومی» و «پاسخ گویی دولتی» به عنوان گوش شنوای دولت هم اکنون در مرحله آزمایشی به سر می برد.

رییس سازمان فناوری اطلاعات به ضرورت چنین سامانه ای و وضعیت فعلی آن پرداخت و گفت: در دنیا به فرآیند طومار نویسی «پتیشن» می گویند. در برخی کشورها طومار نویسی را ابتدا به این صورت به رسمیت شناختند که اگر صد هزار شهروند یک شهر سوالی را از یک وزیر یا رئیس جمهوری بپرسند. آن فرد موظف است که به سوال پاسخ دهد.

امیر ناظمی درباره نوع و جنس سوالات شهروندان توضیح داد: سوالات می تواند از جنس پاسخگویی در خصوص مسایل روزمره باشد. این سنت طومار نویسی رشد پیدا کرد و شامل یکسری مسایل دیگر نیز شد. برخی از کشورها پیشتر رفتند و به مردم اعلام کردند که می توانید پیشنهاد مصوبه و لایحه نیز بدهید. در این خصوص تنوع وجود دارد و همه چیز در یک سطح نیست.

وی افزود: در هر کشوری ماهیت سوال ها از مسوولان متفاوت است. مردم برخی از کشورها فقط می توانند از قوه مجریه سوال بپرسند برخی قوه مقننه و برخی هر دو. مثلا در انگلستان این امکان وجود دارد که از پارلمان نیز سوال پرسیده شود. مردم می توانند برای این سازمان طومار بنویسند، فقط حد نصاب پاسخگویی متفاوت است. هر پاسخگویی نیاز به تعداد مشخصی درخواست دارد.

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران در خصوص راه اندازی سامانه پاسخگویی گفت: این سامانه نیاز به مصوبه دولتی دارد. به این معنا که دولت متعهد شود هر سوالی که در قالب یک طومار جمعی طرح شد، مسوول یا وزیر مربوطه باید به آن پاسخ بدهد.

وی افزود: دولت چند ماه قبل این مصوبه را انجام داد. بعد از آن کارگروهی تشکیل شد که به صورت آنلاین و آزمایشی اجرای یکسری از امور را عهده دار شدند. اابته یکسری مقررات و آین نامه های خاص هم وجود دارد. مثلا سوالات باید در حیطه قوه مجریه باشد و نمی تواند خارج از آن باشد. همچنین شامل استعفا و انتصاب نمی شود.

وی با بیان ضرورت تامین زیرساخت فنی مورد نیاز برای این سامانه گفت: در این سامانه افراد باید احراز هویت شوند تا شفاف باشد که چه تعداد از مردم سوال را پرسیده اند و آیا تعداد آنها به حد نصاب تعیین شده رسیده است یا نه. افراد باید این طومار را امضا کنند و ما باید مطمئن باشیم هر فردی خودش امضا کند نه کس دیگری.

ناظمی علاوه بر ضرورت احراز هویت به نکته دیگری نیز اشاره کرد: برای این سامانه نیاز به اپلیکیشن است. API های این سامانه باید باز باشد تا اپلیکیشن های غیردولتی و استارتاپ هایی که قصد کار در این حوزه را دارند، بتوانند از آن استفاده کنند. چون توسعه آن تنها از طریق جذب مشارکت شهروندان امکان پذیر است و برای جذب باید کانال های متنوع جلب مشارکت وجود داشته باشد. از طرف دیگر ما اپلیکیشن های نوآوری های اجتماعی قوی و شناخته شده نداریم و قصد داریم از این طریق به آن ها هم قوت ببخشیم.

او در پایان گفت: کارهای مربوط به این سامانه انجام شده و در وضعیت فعلی احراز هویت خارج از فضای اینترنت و در شبکه داخلی دولت قابل ارائه است و اگر بخواهیم این سیستم آنلاین شود و اپلیکیشن های مختلف به آن متصل شوند، نیاز به کمی فرصت است. امیدواریم در بهمن ماه این سامانه افتتاح شود.